Jak zamknąć swój biznes i założyć nowy?
Starając się dostosować do polskiego systemu, przedsiębiorcy decydują się na zmianę struktury swojego biznesu. W jaki sposób można zlikwidować istniejącą firmę, aby możliwe było założenie nowej?
Likwidacja biznesu
Likwidacja firmy nie oznacza tylko zakończenia działalności gospodarczej ani zamknięcia sklepu czy zakładu produkcyjnego. Wszystkie formalności muszą być dopełnione przed odpowiednimi władzami i organami, a czasem także przed sądami.
Firma zostaje wyrejestrowana z CEIDG, ZUS i GUS
Aby zostać wyrejestrowanym z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, należy złożyć wniosek o wykreślenie. Można to zrobić na kilka sposobów:
- online,
- drogą pocztową,
- osobiście w urzędzie gminy lub miasta.
Proces wykreślenia będzie różny w zależności od wybranej drogi. Zostanie on zakończony nie później niż następnego dnia roboczego od złożenia wniosku. Informacja o skreśleniu z CEIDG trafia do ZUS, US, KRUS i GUS oraz do organów udzielających koncesji lub zezwoleń. Przedsiębiorcy nie muszą osobno powiadamiać tych instytucji. Wyjątkiem jest przedsiębiorca, który płaci podatki za pomocą karty podatkowej. Likwidując działalność gospodarczą, wnioskodawca musi oprócz wniosku złożyć wtedy w urzędzie skarbowym PIT-16Z. Aby zlikwidować numery identyfikacyjne spółki cywilnej, wspólnicy muszą dodatkowo złożyć w GUS - RG-OP oraz formularze NIP-2 w urzędzie skarbowym.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych dokonuje wyrejestrowania spółki
Istnieje możliwość wskazania w CEIDG, aby Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyrejestrował z ubezpieczeń pracowników i ich rodziny. Pracodawca musi to jednak zaznaczyć we wniosku CEIDG. Jeśli tego nie zrobi, będzie miał siedem dni na wyrejestrowanie pracowników i ich rodzin.
Polski Ład od 2022 roku ustalił nowe terminy dotyczące składek ZUS. Aby uniknąć zaległości w ZUS, należy zadbać o opłacenie wszystkich składek po zamknięciu firmy. Składki na ubezpieczenie społeczne opłacane są proporcjonalnie do długości prowadzenia działalności. Składki zdrowotne opłacane są w całości. Oznacza to, że były przedsiębiorca jest objęty opieką zdrowotną jeszcze do 30 dni po zamknięciu działalności.
Majątek firmy i spis z natury
Firmy, które prowadzą podatkową księgę przychodów i rozchodów oraz ryczałt od przychodów muszą sporządzić wykaz i spis z natury wszystkich składników majątku firmy na dzień zamknięcia działalności. Tylko pierwszy wykaz jest wymagany przez pozostałe firmy, a żeby zabezpieczyć się na wypadek kontroli podatkowej musi być przechowywany przez pięć lat. W dniu, w którym wspólnik opuszcza spółkę, a nie jest osobą prawną, również sporządza się wykaz majątku.
Podatnicy ryczałtowi, a także ci, którzy prowadzą ewidencję, muszą przeprowadzić obowiązkową inwentaryzację, a także spis z natury w momencie likwidacji firmy. Spisu z natury, podobnie jak wykazu składników majątku przedsiębiorstwa, nie trzeba składać w skarbówce, trzeba go jednak przechowywać przez pięć lat.
Dokumentacja powinna być generalnie przechowywana przez pięć lat. Jednak niektóre dokumenty, takie jak ZUS DRA i ZUS IWA trzeba przechowywać przez dziesięć lat. Firmy zatrudniające pracowników muszą przechowywać ich dokumentację przez 50 lat, którzy zostali zatrudnieni w okresie 1 stycznia 1999 - 31 grudnia 2018.
Dokumentację pracowniczą, dzięki której można ustalić podstawę wymiaru emerytury lub renty, pracowników zatrudnionych między 1999 rokiem a 2018 rokiem, firma musi przechowywać przez lat 50 lub przekazać ten obowiązek do odpowiedniego podmiotu.
Rozliczenie firmy z podatku dochodowego
Ostateczne rozliczenie podatku dochodowego spółki nastąpi w roku, który następuje po roku, w którym zlikwidowała ona swoją działalność. Terminy rozliczenia różnią się w zależności od tego, jaki rodzaj podatku jest rozliczany: CIT czy PIT.
Przedsiębiorca musi jeszcze zapłacić podatek dochodowy za ostatni miesiąc działalności zanim będzie można sporządzić roczne rozliczenie PIT.
Zamknięcie działalności a VAT
Podatnicy będący podatnikami VAT muszą zawiadomić urząd skarbowy w ciągu siedmiu dni o zaprzestaniu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jeśli przedsiębiorca był podatnikiem VAT lub również VAT-UE, urząd wykreśli go z rejestru.
Przy likwidacji firmy trzeba przestrzegać pewnych formalności. Są one różne w zależności od formy prawnej spółki. Niedostosowanie się do pewnych wymogów może skutkować sankcjami. Zdarza się, że są one bardzo wysokie. Nierzetelne prowadzenie i przechowywanie dokumentów spółki może skutkować pozbawieniem wolności nawet do pięciu lat.